روز جهانی زن هشتم مارس(برابر با هفدهم اسفند) می باشد، که در سراسر دنیا این روز را برای بزرگداشت زنان گرامی می دارند، و در واقع یک نقطه عطفی در جنبش حقوق زنان می باشد. بسته به مناطق مختلف در دنیا، جشن ها و بزرگداشت هایی در دفاع از حقوق زنان در زمینه اقتصادی، اجتماعی، و سیاسی صورت میگیرد.
روز زن در ابتدا بعنوان یک رویداد سیاسی سوسیالیستی در میان احزاب سوسیالیست برخی از کشور ها آغاز شد، و با گذشت زمان با فرهنگ بسیاری از کشورها آمیخته شد، روز بینالمللی زنان علاوه بر جنبه های سیاسی که دارد، در برخی از مناطق، تبدیل به مناسبتی برای مردان شده تا عشق خود را به زنان نشان دهند و آمیزهای از روز مادر و روز ولنتاین نیز شدهاست.
لازم به ذکر است که بدانید سازمان ملل هم از سال ۱۹۷۷ این روز را بهعنوان “روز حقوق زنان و صلح بینالمللی” به رسمیت شناخته است.
اولین مراسم، روز زن در سال ۱۹۰۹ به عنوان یک رویداد سیاسی سوسیالیستی در نیویورک آمریکا برگزار شد. این مراسم حاصل آمیختگی فرهنگ چندین کشور بود، بعدها این روز در اتحاد جماهیر شوروی سابق یک مناسبت ملی اعلام شد و به دیگر کشورهای همسایه نیز سرایت یافت. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای شرقی این روز جشن گرفته میشود.
پیشینه روز جهانی زنان
در ماه اوت ۱۹۱۰، کنفرانس جهانی زنان در کپنهاگ دانمارک برگزار شد. با الهام از سوسیالیستهای آمریکایی، لوییس زیتس سوسیالیست آلمانی پیشنهاد تأسیس سالانه روز بینالمللی زنان را داد، نمایندگانی که مجموعهای از ۱۰۰ زن از ۱۷ کشور بودند، با این ایده برای ترویج حقوق برابر، شامل حق رای برای زنان، موافقت نمودند.
نوزدهم مارس ۱۹۱۱ روز بینالمللی زنان برای میلیونها اتریشی، دانمارکی، آلمانی و سوییسی اعلام شد.
و آمریکاییها در آخرین یکشنبه فوریه روز ملی زن را به پا داشتند.
در ۱۹۱۳ زنان روسی اولین روز جهانی زن را در جشن گرفتند.
همچنین تا سال ۱۹۱۴، اعتصاباتی به رهبری زنان، راهپیماییها و تظاهرات دیگری وجود داشت که هیچکدام از آنها در ۸ مارس اتفاق نیفتاد. در ۱۹۱۴ روز جهانی زنان در ۸ مارس برگزار شد، احتمالاً به این دلیل که آن روز یکشنبه بوده و در حال حاضر این روز در همه کشورها روز جهانی زنان نامیده شده و مراسماتی برگذار می شود.
در سال ۱۹۱۴ برگزاری روز زن در آلمان به حق رای زنان اختصاص داده شد که البته زنان آلمانی تا سال ۱۹۱۸ این حق را به دست نیاوردند.
در ۸ مارس ۱۹۱۴ در لندن راهپیمایی در حمایت از حق رای زنان برگزار شد، در ۱۹۱۷ تظاهراتی تحت عنوان روز بینالمللی زن در سنت پترزبورگ در آخرین پنجشنبهٔ فوریه برپا شد که سرآغاز انقلاب فوریه بود.
در این روز، زنان در سنت پترزبورگ برای «نان و صلح» در اعتصابات شرکت کردند و خواستار پایان دادن به جنگ جهانی اول، کمبود مواد غذایی روسیه و حکومت استبدادی منطقه شدند .
پس از انقلاب اکتبر در اتحاد جماهیر شوروی مناسبتی رسمی اعلام کردند. اما تا ۱۹۶۵ یک روز غیر تعطیل بود. در ۸ می ۱۹۶۵ شورای عالی ریاست اتحاد جماهیر شوروی روز بینالمللی زنان را یک روز تعطیل در اتحاد جماهیر شوروی اعلام نمود. «برای یادبود مقاومت و ایستادگی زنان شوروی در ساختار کمونیست، در دفاع از سرزمین مادری در جنگ بزرگ وطن، در قهرمانی و از خودگذشتگی در جلو و عقب جبههها و همچنین نشان دادن مشارکت عظیم زنان برای تقویت دوستی در بین مردم و تلاش برای صلح، روز زن باید مانند دیگر وقایع برپا شود.»
پس از رسمی شدن این روز در روسیه، بعد از انقلاب شوروی در ۱۹۱۷ این مراسم عمدتاً در کشورهای کمونیستی و سوسیالیستی برگزار شدهاست.
در چین از سال ۱۹۲۲ و در اسپانیا از سال ۱۹۳۶ توسط کمونیستها برگزار شد.
پس از تأسیس جمهوری خلق چین در اول اکتبر ۱۹۴۹، در تاریخ ۲۳ دسامبر، شورای دولتی اعلام کرد که روز ۸ مارس مناسبتی رسمی است و به زنان در چین نصف روز مرخصی داده خواهد شد.